[door Roelof Balk] - Een wijdverbreid misverstand is dat het bij batten vooral gaat om dat ene geweldige schot. We dromen ervan, zien het graag voor ons, oefenen het in de kooi: een prachtige zes recht vooruit, hoppa over de zwarte screen. Een spectaculaire hook, strak op het dak van het clubhuis. Een artistieke reverse sweep, achter point, zo tegen de hekken. De IPL is overal, zeker in onze gedachten. Nou, vergeet het maar. Zo’n trick shot, zo’n toverslag, het is slechts spielerei. Kortstondig geluk, een kinderachtig genoegen. Hooguit zes runs waard trouwens, en meestal lukt het je niet eens. En dan nog: met die lullige zes runs win jij echt de wedstrijd niet. Wees er niet te veel mee bezig, het is maar kattengespin.
Een matchwinning innings, dat is een heel ander verhaal. Daar zit een grote dosis soberheid in en concentratie, die nodig is om in je spel te komen. Lukt dat, dan gaat het opeens bijna vanzelf. En dan komen ook de mooie schoten. Nog vreemder: de echt mooie boundaries sla je zonder dat je het eigenlijk probeert en zonder dat je er al teveel aan denkt: ze overkomen je. Je betere zelf neemt het over, die pikt de lijn en lengte op, zo uit de hand van de bowler. Je hebt geen haast, voelt geen stress en de timing is er gewoon. Zonder noemenswaardige inspanning of wilde bewegingen, sla je de bal moeiteloos de tuin uit. Het applaus rolt van de denkbeeldige tribunes, je ziet het gewapper met A4-tjes met een 6 of 4 er op, het is voor jou bedoeld, maar het dringt niet eens echt tot je door. De herhaling in super slow-mo, de cheer girls die hun danspasjes doen, het uitzinnige publiek: het raakt je niet, niet echt.
Of in ons realistischer perspectief: de bal die door jouw toedoen zomaar de bosjes in verdwijnt op een anoniem cricketveld ergens in Nederland, onder toeziend oog van je teamgenoten (voor zover die niet juist iets anders aan het doen zijn): je ziet het gebeuren, het voelt goed, heel goed zelfs, maar tegelijkertijd wil je gewoon weer verder. Je bent ergens mee bezig, met een hoger doel, en dat is nog niet bereikt. Laat ze maar even zoeken naar die bal, en geniet er vooral van. Maar dan weer verder met dezelfde opperste concentratie.
Als je er eenmaal zo inzit, dan ben je in de flow, ook wel de zone genoemd. En heb je dat eenmaal een keer ervaren, dan wil je niet anders meer en ben je er eigenlijk altijd wel naar op zoek. Acuut verslaafd eigenlijk, na één keer gebruiken. Maar alleen de hele groten weten die flow steeds weer op te roepen, en trekken juist daarom volle stadions. En zelfs die geweldenaars maken wel eens een vormcrisis door. De flow, die mysterieuze kracht in de sport, is het geheim van een goede innings, op elk niveau.
En toch spreken we er veel te weinig over. Wat is het eigenlijk, hoe kom je er? Wat brengt je in de flow?
Flow is letterlijk: stromen, vloeien, iets met water of een ander vocht. Ritme en tempo zijn heel belangrijk. Cadans ook, en ontspanning. Vrijheid. Je moet dus ergens wel iets kunnen loslaten, voor de flow, en er voor open staan, want gedwongen vrijheid of geforceerd stromen bestaat natuurlijk niet. Vooral geen dingen tegenhouden, maar het juist laten gebeuren. De flow is niet voor controlfreaks. Een paradoxale gemoedstoestand is daar blijkbaar voor nodig. Helder denken, maar zeker niet te veel nadenken. Tegelijkertijd je in jezelf keren en toch gespitst zijn op de omgeving. Snel kunnen handelen, maar niet gehaast. Rustig zijn en toch heel alert. Vertrouwen hebben in jezelf, zonder arrogant te wezen. Hoe kom je daar? Je kunt je rituelen volgen, even terug naar de basis, maar je moet ook weer niet obsessief of bezeten zijn. Leef in het nu. Vandaag is de eerste dag van de rest van je leven, maar haast heb je niet. Je bent kalm en gedreven. De blik van een batsman in de flow spreekt boekdelen. Leef je in.
Kan je dat trainen? Ik denk van wel, maar haast niemand doet het. Althans, ik ben het in a die jaren bijna nog niet tegengekomen. We zien de flow als iets magisch dat hooguit bij het wedstrijdverloop hoort, als het meezit. Maar in de kooi oefenen we gewoon wat op de techniek. Want flow is zoiets vaags, daar kan je vast niet op trainen.
Net als met strafschoppen, die kun je volgens sommige romantici ook niet trainen. Omdat je de wedstrijdspanning nooit zou kunnen evenaren op het trainingsveld. Nee, natuurlijk is daar geen wedstrijdspanning, daarom is het nou juist een training! Het gaat er wel degelijk om dat je je de bewegingen in een training zó eigen maakt, zo internaliseert, dat zelfs de grootste wedstrijdspanning en de hoogste druk je nog niet uit je comfort zone krijgen. Je voelt het wel, maar tegelijkertijd gaat het langs je heen. In één vloeiende beweging doe je je ding, ook al staat iedereen tegen je aan te roepen in een kolkend stadion. Jij bepaalt zelf wat er gebeurt en hoe je handelt, zonder dat buitenissigheden je van slag kunnen brengen.
Dat is het resultaat van voorbereiding en concentratie, dat is het ultieme doel van trainen. Telkens als je oefent, beleeft en visualiseert, help je jezelf een stapje verder op die weg. Zelfs zonder bal, trainend in gedachten. Hoe beter je wordt, hoe beter je dat kan (trainen in gedachten, bewegingen visualiseren) - en hoe beter je dat kan, des te beter je wordt. Een prachtige opwaartse spiraal. Zo moet je ook de flow kunnen vinden, als je er tenminste ontvankelijk voor bent. Ja, dat is het! De flow, die pak je niet zomaar, die grijp je niet, maar die ontvang je en verwelkom je. Door toewijding en concentratie leg jij de voedingsbodem voor een lekkere flow. Flow, concentratie en toewijding: laat zij elkaar omhelzen en een mooie matchwinning innings ligt voor je in het verschiet.
Ik stel dus concreet voor dat we voortaan naast een de batting-, bowling- en fieldingtraining ook een flowtraining gaan doen. Of beter nog: we gaan al die aspecten combineren! Dat wordt onze totaaltraining, een nieuw concept voor de Amsterdam Cricket Academy in het algemeen, en de ZoMi in het bijzonder. Ik kan me er nu al op verheugen, want wat gaan we dan lekker spelen zeg, wat zitten we dan goed in ons vel! En ook belangrijk: hou die flow vast in de derde innings. Laat het lekker stromen en tot je komen, wees er ontvankelijk voor, ook op het terras. Proost!
We love cricket.
